Sir Robert Hadfield Mangan Çeliği
İngiliz Metalurjist Sir Robert Hadfield 1882 yıllında %1,2 oranında karbon (C) ve %12 oranında Manganez (Mn) içeren alaşımı 1000 °C de ısıtıp ardından su ile söndürerek keşfettiği çeliğe Hadfield adını vermiştir.
İngiliz Metalurjist Sir Robert Hadfield
1970 yılında Norveçli Raufoss Manganez oranını %19, Karbon oranını da %1,45’e çıkararak daha yüksek darbe dayanımı ve aşınma mukavemeti elde etmiştir. Hadfield austenitik manganlı çeliğe günümüzde %1,5- 2.5 Cr, %0,9-1.8 Molibden (Mo), %3-4 Nikel (Ni) gibi elementler eklenerek de kullanılmaktadır.
Hadfield’in östenitik manganlı çeliği madencilik endüstrisinde kullanılan makineler de, taş ocakçılığı, hafriyat, çelik üretimi, demir yolları, beton mikserleri, kaya ve cevher kırıcılar, kömür kırıcılar, bilyalı değirmenler, öğütücüler, ufalayıcılar, kil değirmenleri, vinçler, hendek açma makineleri, pik döküm makinaları, taşlama makineleri, eleme aparatları gibi iş makinalarının aşınma ve darbeye maruz kalan kısımlarında bileşim ve ısıl işlemlerde küçük revizyonlar yapılarak kullanılmaktadır.
| Kimyasal Kompozisyon (%) | C | Ve | Mn | P | S | cr | ay | Ni |
| GX120Mn13 | 1.05-1.15 | 0.3-0.9 | 11-14 | Maks. 0.06 | Maks. 0.045 | – | – | – |
| GX120MnCr13-2 | 1.05-1.35 | 0.3-0.9 | 11-14 | Maks. 0.06 | Maks. 0.045 | 1.5-2.5 | – | – |
| GX120Mn18 | 1.05-1.35 | 0.3-0.9 | 16-19 | Maks. 0.06 | Maks. 0.045 | – | – | – |
| GX120MnCr18-2 | 1.05-1.35 | 0.3-0.9 | 16-19 | Maks. 0.06 | Maks. 0.045 | 1.5-2.5 | – | – |
| GX120MnNi13-3 | 1.05-1.35 | 0.3-0.9 | 11-14 | Maks. 0.06 | Max045 | – | – | 3-4 |
| GX120MnMo13-2 | 1.05-1.35 | 0.3-0.9 | 11-14 | Maks. 0.06 | Maks. 0.045 | – | – | 1.8-2.1 |
Çeneli Kırıcı malzemelerinden çeliklerin kimyasal kompozisyonları
GX120MnCr18-2 malzemesinin ısıl işlemden sonra sertliği 290HB olup standart Hadfield çeliği olan GX120Mn13 malzemesinin ısıl işlemden sonra sertliği 205 HB’dir. GX120MnCr18-2 çeliğinin aşınma ömrü standart Hadfield çeliğine göre %20 daha fazladır.
Ugur Makina bir çok konkasör, kırıcı imalatında bu malzemeyi kullanmaktadır.
